เรื่อง "คนไม่มีหาง มีแต่กระดูกก้นกบ" นี้ ผมใช้สอนและออกสอบทุกปีเลยครับ ในหัวข้อ "vestigial structure อวัยวะที่ลดรูป"
ที่ผ่านมา เราก็จะอธิบายแบบตามหลักวิวัฒนาการของชาร์ล ดาร์วิน ที่อวัยวะบางอย่าง อาจจะค่อยๆ ลดรูปหายไป อันเป็นผลจากการคัดเลือกโดยธรรมชาติ ซึ่งมักจะเป็นการเปลี่ยนแปลงทีละเล็กทีละน้อยไปเรื่อยๆ ตามสิ่งแวดล้อม (มีศัพท์เรียกว่าการเกิด gradualism)
แต่หลักฐานทางด้านฟอสซิล ก็ช่วยให้เรารู้ว่า หลายครั้งในวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต อาจมีอัตราการเปลี่ยนแปลงที่เร็วบ้าง ช้าบ้าง ในช่วงเวลาทางธรณีวิทยา (เป็นหลักล้านปี) ซึ่งเราเรียกว่า punctuated equilibria หรือ สมดุลที่เกิดขึ้นอย่างเป็นช่วงๆ
แต่สิ่งหนึ่งที่ไม่ค่อยได้เอามาสอนกับเด็ก ปี1 ก็คือวิวัฒนาการที่เกิดขึ้นจากการกลายพันธุ์ของยีนอย่างฉับพลัน ที่เรียกว่า epigenetics คือ การที่บางยีนของสิ่งมีชีวิต อาจจะมีการถูกปิด หรือเปิด โดยบังเอิญ (ซึ่งมีหลายสาเหตุมา) แล้วเกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นกับรูปร่างหน้าตาของสิ่งมีชีวิตนั้นอย่างรวดเร็ว จนอาจนำไปสู่สปีชีส์ใหม่ได้
ที่เขียนมายาวทั้งหมดนี้ ก็เพื่อจะเข้ามาสู่ข่าวนี้ว่า ณ วันนี้ มีการค้นพบ 1 ในยีน ที่น่าจะเกี่ยวข้องกับการที่มนุษย์เรา วิวัฒนาการจากกลุ่มไพรเมตที่มีหาง แล้วยีนนี้ถูกกระทำ จนทำให้กระดูกหางของเราไม่พัฒนาในระหว่างที่เป็นตัวอ่อนอยู่ จนกลายเป็นกลุ่มของลิงเอป และมนุษย์ ที่ไม่มีหางครับ
ข่าวน่าสนใจมาก ลองอ่านดูนะครับ
epigenetics 在 Epigenetics - Wikipedia 的相關結果
In biology, epigenetics is the study of heritable phenotype changes that do not involve alterations in the DNA sequence. The Greek prefix epi in epigenetics ... ... <看更多>