Trigger point คืออะไร
มาอธิบาย myofascial pain trigger point กันหน่อยคะ หลายคนอาจจะไม่เข้าใจ
Trigger point
คือ บริเวณกล้ามเนื้อที่หดตัวเป็นก้อนไม่คลายตัว (taut band) ตามรูป
อาจจะเจ็บหรือคลำได้เป็นก้อนๆ
ลักษณะสำคัญที่ต้องมีคือ
- referred pain ...อาการปวดร้าวที่เป็นรูปแบบชัดเจนในกล้ามเนื้อมัดนั้นๆ
เช่น trigger point ที่กล้ามเนื้อquadricep หรือหน้าขาจะร้าวลงมาปวดเข่า
- มีกระกระตุก (local twitching) ของกล้ามเนื้อได้จากการกระตุ้น เช่น นวดหรือ การสะกิดด้วยเข็ม(needling)
.. เวลานวดบางทีรู้สึกกล้ามเนื้อจะเต้นๆ
ถ้าไม่มี...อาจจะเป็นแค่ tender point จุดกดเจ็บ
-Trigger point ทำให้เกิดอ่อนแรงและพิสัยของข้อต่อลดลงได้ รวมถึงอาการชาหรือการรับรู้ความรู้สึกที่มากขึ้นได้
เช่นhamstringตึงก็ยกขา งอสะโพก ได้น้อยกว่าเพราะเกิดการดึงรั้ง
อาการอ่อนแรงจะไม่ใช่อ่อนแรงแบบอัมพฤกษ์อัมพาต
จะเป็นการอ่อนแรงแบบบางจังหวะ เช่นเข่าอ่อนแป้บเดียวแล้วก็เดินได้ปกติ หรือรู้สึกแรงน้อยลงกว่าเดิม
Trigger point เกิดได้ทุกส่วนของกล้ามเนื้อ เกิดจากการบาดเจ็บที่รุนแรง เช่น การกระแทกอย่างแรง....หกล้มก้นกระแทกอาจจะปวดก้นปวดหลัง รถชนแรงๆ ยกของเป็นต้น
หรือ การใช้กล้ามเนื้อต่อเนื่องนานๆ (sustained contraction) จะเป็นการบาดเจ็บน้อยๆ (micro trauma)...เช่น นั่งทำcomputer นานๆ, วิ่งยาวๆอย่างมาราธอน เป็นต้น
ยุคปัจจุบัน มากกว่า30% ของคนทั่วไป มีกล้ามเนื้อหดยึดง่ายหรือคุณภาพต่ำ
หมายถึง 10คนมี3คน ที่ปวดเมื่อยยอกง่าย
การทิ้งเรื้อรัง...รักษายากเพราะเกิดการเปลี่ยนแปลงในระบบประสาทและกล้ามเนื้อ
เกิด central sensitization เสียสมดุลของสารสื่อประสาททั้งในสมองและกล้ามเนื้อ ทำให้กล้ามเนื้อเกิดการหดเกร็งตัวได้ง่ายขึ้นกว่าเดิม
...ยกตัวอย่าง
เดิมนั่งทำงาน 5 ชมไม่มีอาการเมื่อยบ่าคอ
แต่พอนานๆไป นั่นแค่1ชม ก็เมื่อยปวดคอบ่ามากขึ้นแล้ว หลับยากขึ้น
ทำนองเดียวกับนักวิ่ง...วิ่งนานๆก็จะล้าง่ายขึ้น
การแก้ไข...
เพื่อลดอาการปวด ชา อาการอ่อนแรง
ทำให้ functionการทำงานกลับมาเหมือนเดิม
กำจัด Trigger point โดย
1 กายภาพบำบัด :
Deep heat |: ultrasound
Superficial heat : hotpack
Shockwave
Massage
TENS
ทำได้แต่ถ้าตัวกระตุ้นยังไม่ลดลงอาการก็กลับมาแบบเดิมนะคะ หรือเป็นการชักคะเย่อ
กายภาพเหมือนหยอดกระปุกทำได้น้อยๆแต่ต้องทำสะสมบ่อยๆ ห้ามแอบแคะกระปุกเอาเงินไปใช้
2 Stretching
แค่ทำบ่อยๆ เช่น 5ครั้ง 4เวลา.....เหมือนกินยาเลยคะ
แนะนำให้ทำสม่ำเสมอลดการใช้ยาได้มาก
3 Strengthening กล้ามเนื้อมัดต่างๆ
ต้องมีขนาด และจำนวนเช่นเดียวกัน
4 Trigger point release โดยเข็ม
Dry needling หรือ trigger point injection กับยาชา ควรพบแพทย์เฉพาะทางเพื่อรักษาคะ
5 ลดตัวกระตุ้นที่ทำให้เกิดอาการ***
หัวใจสำคัญเลยทีเดียว
ทุกสิ่งล้วนเกิดโดยมีเหตุและปัจจัย
เรียนรู้และเข้าใจพฤติกรรมการใช้ชีวิต
ปรับใช้ให้เหมาะสมกับอาชีพการงาน
ปรับทัศนคติความเครียดต่อสิ่งรอบตัว
อาการจะดีขึ้นช้าเร็วเท่าไหร่ขึ้นกับหลายปัจจัย
++
สุขภาพดี มีความสุขค่ะ
หมอเมย์
