關於 2019 song ，我們在網路上蒐集到這些相關的討論、資訊與評價

#HannahEdApplyStory - Nữ sinh chuyên Anh giành 9 học bổng đại học ở Mỹ

Những ngày qua Cẩm Nhiên miệt mài ôn tập cho kỳ thi tốt nghiệp THPT, hoàn thành chương trình học trước khi sang Mỹ vào tháng 8.

Nữ sinh được 9 trường mời gọi với mức học bổng cao gồm Cornell, Denison, DePauw, Drexel, Miami, Mount Holyoke College, Southern Methodist, Umass Amherst, Carleton. Không mất nhiều thời gian quyết định, nữ sinh 18 tuổi chọn Đại học Cornell thuộc nhóm Ivy League - đại học có uy tín nhất trên thế giới với mức tài trợ 254.000 USD (gần 6 tỷ đồng) trong bốn năm.

"Đây là một trong số ít trường quan tâm nhiều về khả năng thực tế của học sinh hơn là điểm số. Ngoài ra, trường có một viện nghiên cứu về nhân lực tại nơi làm việc - vấn đề em rất quan tâm", Nhiên cho biết.

Nhiên kể, biết đại học Mỹ có hai đợt tuyển sinh trong năm, trả kết quả vào tháng 12/2020 và tháng 4/2021. Kỳ vọng nhất vào Đại học Cornell, nữ sinh nộp hồ sơ đợt đầu nhưng nhận kết quả không như mong đợi. Trường chưa nhận ngay mà để hồ sơ xét cùng các ứng viên đợt sau.

"Em rất hụt hẫng, lo ngại. Tỷ lệ trúng tuyển đợt sau thường thấp hơn do số lượng cạnh tranh cao", Nhiên nói về cảm xúc lúc đó. Dù đã nhận được học bổng khá tốt của nhiều trường khác, song niềm ước mơ vào Cornell quá lớn khiến cô quyết tâm đợi kết quả cuối cùng.

Bài luận 650 từ được nữ sinh gửi cho đại học Conell được thực hiện trong 5 tháng, từ quá trình lên ý tưởng, viết nháp và trau chuốt ngôn từ. Ban đầu, cho rằng phải có một chủ đề lớn lao thì bài luận mới nổi bật, cô thường xuyên bị "bí" ý tưởng giữa chừng. Được sự cố vấn và lời khuyên của mọi người, Nhiên nhận ra yếu tố quan trọng là cách bày tỏ đam mê, thế mạnh để trường thấy được con người thật của mình.

"Em dành nhiều thời gian trong hè để định hướng bản thân và thấy may mắn chọn được hướng đi đúng. Đó là khoảng thời gian khá áp lực nhưng rất ý nghĩa, em được hiểu chính mình hơn qua những câu chuyện quá khứ", Nhiên chia sẻ.

Chủ đề bài luận của cô là sự kết hợp giữa hai vấn đề nữ quyền và tranh biện. Lấy cảm hứng từ món đồ chơi yêu thích lúc nhỏ, Nhiên lồng ghép câu chuyện từng bỏ chơi búp bê vì bị chê điệu và việc em tái thành lập câu lạc bộ tranh biện của trường. Từ đó, em khẳng định việc thích sự nữ tính không đồng nghĩa với việc mình không thể theo đuổi những sở thích học thuật khác. "Mỗi người là những cá thể riêng biệt, hoàn thiện và mang sự đối lập", Nhiên nói.

Trong bài luận phụ, ứng viên được yêu cầu trình bày một vấn đề xã hội quan tâm. Nhiên đã kể về hành trình hơn 2 năm tham gia Eunoia Project - dự án được một cựu học sinh trường Lê Hồng Phong thành lập năm 2017, nhằm giúp mọi người có cái nhìn sâu hơn về hội chứng tự kỷ.

Trong bài luận, cô chia sẻ về lần đầu nói chuyện với các bé tự kỷ, cả hai đều gặp khó khăn. Khi đó, Nhiên đã tập cắt ngắn những câu dài, rút thành câu đơn để dễ dàng giao tiếp với các bé. Cô nhận ra rằng, muốn giúp ai đó cần đặt bản thân vào họ để hiểu nhau hơn, rồi kết thúc bài luận bằng việc bày tỏ muốn được hành động để thấu hiểu và giúp đỡ mọi người.

Ngoài ra, trong thời gian chờ đợi, từ cuối năm ngoái đến nay, Nhiên tham gia vào chương trình Nhà lãnh đạo trẻ châu Á (Asia Youth Leaders), thành đại diện Việt Nam giao lưu với những học sinh nước khác. Nữ sinh còn liên lạc và trao đổi với hai giáo sư của trường Cornell về cách xây dựng hệ thống nhân sự cho một doanh nghiệp để đảm bảo bình đẳng trong môi trường làm việc. Em gửi thêm một lá thư cho ban tuyển sinh cập nhật những hoạt động em làm được và bày tỏ khao khát được học tại trường (letter of continued interest).

Không uổng công, hồi đầu tháng 4, cô nhận tin nhắn thông báo kết quả đậu từ Đại học Cornell. Mở điện thoại, nữ sinh hồi hộp đến mức gõ sai liên tiếp email của mình. Vừa thấy dòng chữ chúc mừng, em gọi điện báo tin cho mẹ - người luôn ủng hộ và sát cánh trong "cuộc chiến săn học bổng".

Nhận thấy đa số du học sinh chọn khối STEM (Science - Khoa học, Technology - Công nghệ, Engineering - Kỹ thuật, Mathematic - Toán học), Nhiên băn khoăn vì đó không phải là sở trường của mình. "Đại học là khoảng thời gian sinh viên được trải nghiệm và hiểu sâu những ngành mình đam mê. Em không muốn lãng phí 4 năm để cố theo đuổi một lĩnh vực không phù hợp", Nhiên bày tỏ quan điểm

Đa số các trường đại học Mỹ không ràng buộc sinh viên phải chọn chuyên ngành cố định trong 1-2 năm đầu. Nhiên muốn thử sức nhiều ngành nghề nhất có thể để xem bản thân có thể phát triển tới đâu, chẳng hạn như Kinh doanh quốc tế, Luật kinh tế, Luật dân sự.

Một đam mê lớn của nữ sinh là học tiếng Anh. Từ cấp hai, Nhiên "cuồng" Harry Potter, từng dành một tháng hè để đọc sách, xem hết 7 phần bộ phim. Nhiều lúc, bản dịch không truyền tải chuẩn xác ý tưởng của tác giả nên em muốn được trải nghiệm bằng bản gốc. Nhiên ham đọc sách, trau dồi vốn ngoại ngữ. Hè năm lớp 9, Nhiên tự tìm tài liệu trên mạng ôn trong ba tháng và thi đạt IELTS 8.0.

Từ nền tảng này, Nhiên đỗ vào chuyên Anh trường THPT chuyên Lê Hồng Phong. Thấy nhiều học sinh có cùng sở thích tranh biện nhưng không có đất thể hiện, Nhiên cùng một bạn trong lớp tái lập câu lạc bộ tranh biện (LHP Debater Club) của trường sau hai năm dừng hoạt động. Nhờ đó, Nhiên học được thêm cả kỹ năng lãnh đạo, làm việc nhóm.

Nữ sinh tích cực tham gia các cuộc thi, tổ chức cộng đồng để mở rộng kiến thức về các vấn đề xã hội và "làm đẹp" hồ sơ xin học bổng. Năm 2019, cô là một trong 3 thí sinh đoạt giải Người nói tốt nhất chương trình The Debaters. Học kỳ một lớp 12, em giành giải đồng của cuộc thi toán học International Youth Math Challenge (IYMC).

Suối thời trung học vừa học vừa tham gia hoạt động ngoại khóa, Nhiên thừa nhận từng gặp khó khăn trong việc cân bằng, phân bổ thời gian. Nữ sinh không coi nhẹ việc nào, tự khích lệ bản thân nghĩ tới kết quả mình sẽ đạt được. "Chỉ tham gia một vài câu lạc bộ, tổ chức nhưng em luôn áp lực bản thân phải cống hiến dài lâu và thực sự để tâm. Khi đó, mình sẽ thấy trưởng thành và phát triển hơn rất nhiều", Nhiên chia sẻ.

Chị Nguyễn Thủy Tiên, cố vấn của Cẩm Nhiên trong quá trình làm hồ sơ du học, nhận xét nữ sinh biết xây dựng kế hoạch chỉn chu và tập trung vào điểm mạnh của bản thân. Nhiên quan tâm tới lĩnh vực luật pháp nên hồ sơ được làm nổi bật sự đam mê của em với chủ đề này.

"Dù không có kết quả học thuật quá cao, Nhiên đã đầu tư vào những thứ em giỏi nhất, đây là điều mà nhiều bạn học sinh cấp ba chưa làm được", chị Tiên nói.

Nguồn: fan page Du Học Sinh Việt

#scholarshipforvietnamesestudents #hannnahed #hannahedapplystory #applystory #duhoc #hocbong

0928紐約時報

*【共和黨阻撓政府撥款，拒絕取消債務上限】
美國參議院共和黨人否決了一項避免本周政府關門和下個月聯邦債務違約所需的支出法案，由於共和黨反對暫停實施債務上限，美國正走向一場財政危機的邊緣。拜登政府試圖大力推進其國內議程之際，共和黨試圖在關鍵時刻削弱其努力。
https://www.nytimes.com/2021/09/27/us/politics/republicans-block-government-funding-bill-debt-limit.html

*【澳洲決心抗衡中國，它做對了嗎？】
在宣佈將“挺身而出”對抗中國四年後，該國正在與其政策和立場急劇轉變帶來的政治和經濟後果角力，本月的美英澳核動力潛艇協議更加劇了這種寒意。盟國稱讚澳洲展示了相對弱勢國家可以如何重新定義與中國的關係。但批評人士指出，對安全的高度關注削弱了澳洲對中國的瞭解，從而增加了政策失誤的風險。
https://www.nytimes.com/2021/09/27/world/australia/australia-china-elations.html

*【中國停電限電擾亂了耶誕節供貨，還將波及全球經濟】
一些工廠已經減產或停工，居民們對突然停電停水抱怨不已。由於出口強勁，許多高耗電工廠的電力需求增長；煤價也在同步上漲，導致發電成本提升。而作為公共事業的國家電網無法調高電價，只能選擇減少供電時間。目前還不清楚中國的電力短缺會持續多久。經濟學家已經調低了對中國經濟增長的預期。這一問題還擾亂了全球供應鏈，使其他國家的物價上漲。
https://www.nytimes.com/2021/09/27/business/economy/china-electricity.html

*【德國社民黨贏得德國大選，Olaf Scholz有望將成為下屆領導人】
中左翼政黨社會民主黨以1.6個百分點的微弱優勢擊敗了梅克爾領導的基民盟。但由於未能獲得議會多數席位，社民黨需要和其他政黨聯合組閣。在複雜的多黨談判中，保守黨基民盟候選人Armin Laschet仍有可能贏得總理職位。分析指出，本次大選的格局意味著德國政治正在發生結構性轉變。
https://www.nytimes.com/live/2021/09/27/world/german-election-results

*【新塔利班政府禁止女性上大學】
塔利班繼續收緊對女性的限制。新任命的喀布爾大學新校長宣佈，女性將被無限期禁止進入大學，無論是作為教員還是學生。塔利班8月奪權後曾表態將給予女性更多權利，允許她們學習、工作甚至參與政府工作。但這一切都沒有發生。這也是對阿富汗高等教育系統的又一次嚴重打擊。
https://www.nytimes.com/2021/09/27/world/asia/taliban-women-kabul-university.html

*【朝鮮特使在聯合國發表講話的同時，朝鮮發射短程導彈】
韓國軍方稱，朝鮮週二向半島東部海域發射了一枚不明飛行器。幾乎在同一時間，朝鮮駐聯合國大使Kim Song發表講話，呼籲華盛頓結束對朝鮮的“敵對政策”，停止美韓聯合軍演，並從半島撤出其戰略武器。
https://www.nytimes.com/2021/09/27/world/asia/north-korea-projectile-launch-UN.html

*【Facebook禁止13歲及以下用戶使用Instagram】
在遭到強烈反對後，Facebook暫停了為13歲以下兒童使用Instagram。此前《華爾街日報》披露了一項Facebook的內部研究，顯示該公司瞭解Instagram對年輕女孩心理健康產生的有害影響。這引發了一場公關危機以及新一輪要求新監管的呼聲。
https://www.nytimes.com/2021/09/27/technology/facebook-instagram-for-kids.html

*【2020年，全美各城市的謀殺案激增】
2019年以來，凶殺案的同比增長是自1960年開始全國記錄以來的最大增幅。但總體而言，去年重大犯罪有所下降。
https://www.nytimes.com/2021/09/27/us/fbi-murders-2020-cities.html

*【五角大廈協助撲滅野火】
7月當野火席捲美國西部時，拜登總統與該地區的州長會面，以尋找更好的方式與大火作鬥爭。加州州長Gavin Newsom要求使用原用於警告導彈襲擊的軍用衛星，過去秘密軍事裝備，援助平民消防員也曾用於35年前。隨著白宮、中央情報局、美國林業局和其他聯邦機構尋求建立一個全國性的系統，對未被發現的野火和威脅性的突發事件發出警告，這種威脅也隨之擴大。五角大廈允許進行測試和短期原型。但這些安排不會是永久性的。
https://www.nytimes.com/2021/09/27/science/wildfires-military-satellites.html

*【福特將大力推動電動汽車建設4家工廠】
福特汽車宣布， 斥資數十億美元在美國建設三個電池工廠和一個電動卡車工廠，在未來四年內創造 11,000 個工作崗位，增加對電動汽車和卡車的製造。
https://www.nytimes.com/2021/09/27/business/energy-environment/ford-battery-electric-vehicles.html

*【Covid-19實時更新】
#法官裁定，紐約市有權要求教育工作者和工作人員接種疫苗。紐約市長白思豪規定15萬多名教育工作者和工作人員要在27日前至少接種一劑，否則將被停職，不僅工作不保，還領不到失業救濟金。
#紐約州州長Kathy C. Hochul敦促醫護人員“做正確的事”並接種疫苗。
#拜登接種了輝瑞 BioNTech的加強劑，並敦促還沒施打過疫苗的國人快去打第一劑。
#巴西總統波索納洛的妻子在訪問紐約參加聯合國大會期間接種了疫苗。
#雪梨計劃在 10 月開始解除封鎖，目標是在 12 月之前恢復正常生。
#經濟合作與發展組織預測，2022年全球經濟增長率預估為4.5%，低於2021年預估的5.7% 增長。對美國的預測更大幅度放緩，從今年的6%降至3.9%。
#尼泊爾放寬對遊客的規定，以幫助振興旅遊業。
#據NBA聯盟稱，超過 90% 的 NBA 球員接種了疫苗，裁判和球隊關鍵人員也將在三週後的賽季開始前接種疫苗。但包括網隊明星後衛Kyrie Irving在內的一些知名球員，對疫苗表示懷疑，至於他們的接種狀況也避而不談。
https://www.nytimes.com/live/2021/09/27/world/covid-coronavirus-vaccine

Khi nào đánh thức kho báu dược liệu?

(Bài trên tập san kỷ niệm 11 năm VTC News)

Người Trung Quốc xưa vẫn có câu “Người Việt chết trên đống thuốc”, nghe rất cay đắng, nhưng qua nhiều năm làm báo, đi rừng nhiều, tiếp xúc với nhiều thầy lang, những người buôn bán bào chế thảo dược, tôi nhận thấy, có lẽ ngày càng đúng.

Tôi là một trong số những nhà báo ham mê khám phá núi rừng. Gần như núi rừng nào cũng mò đến tìm hiểu, mày mò, khám phá. Mỗi chuyến đi rừng, tôi thường rủ các thầy thuốc, hoặc những người am hiểu về thảo dược quý đi.

Vào rừng, ngoài ngắm cảnh đẹp, cây to, thác lớn, thú dữ, thì thứ thú vị, cuốn hút nhất phải là những loài thảo dược. Mỗi vùng đất, mỗi dải núi, mỗi bình độ, lại có những loài thảo dược riêng, rất đặc hữu và giá trị. Tuy nhiên, thảo dược tự nhiên quý hiếm có giá trị cao gần như ít được sử dụng, chủ yếu người dân nhổ bán sang Trung Quốc, mà không biết là thứ gì.

Cỏ đắt như vàng

Thời điểm 2005, tôi có nhiều ngày ăn ngủ leo núi, xuyên rừng với ông Trần Ngọc Lâm, được gọi là “người rừng”, vì ông sống ở trong một hang đá, trên độ cao 2.800m. Ông Lâm ở trên đó, thu hái thảo dược, trồng thảo dược quý để tự chữa bệnh cho mình.

Những ngày đó, tôi gặp rất nhiều người Mông đi rừng nhổ một loại cỏ nhỏ xíu, lá phát màu óng ánh. Khi đó, vàng chỉ có giá độ 1 triệu/chỉ, nhưng một kg cỏ này có lúc cao điểm lên tới 5 triệu đồng/kg tươi, dính cả rễ, đất. Có lúc giá xuống thấp, thì cũng vẫn bằng một chỉ vàng.

Giá trị khủng khiếp như thế, nên người Mông bỏ hết ruộng vườn, vào rừng săn lùng thứ cỏ ấy. Họ gọi là cỏ nhung, vì cái lá của nó mềm mượt như nhung. Một số nơi gọi là lan kim tuyến, vì nó thuộc họ lan, gân mặt trên lá phát ra màu óng ánh khi soi đèn vào ban đêm. Chính vì thế, dùng đèn pin luồn rừng ban đêm dễ tìm hơn. Cũng có nơi gọi là cỏ kim cương, vì nó phát sáng và quý như kim cương.

Sau này mới biết, có những thời điểm, người Trung Quốc thu mua nhiều để làm giống, thì giá vọt lên cao chất ngất, có lúc họ đủ giống rồi, thì giá lại xuống thấp, bởi họ chỉ thu mua giá chuẩn làm nguyên liệu. Tuy nhiên, với giá trị tiền thời đó, thì khó có thứ thảo dược gì đắt bằng.

Đem cây cỏ nhung đó về Hà Nội, tôi đi hỏi các chuyên gia, các nhà thực vật, song tuyệt nhiên không ai biết nó là thứ gì. Các thầy thuốc ở miền núi cũng đều chẳng biết công dụng của nó. Tôi viết vài bài báo nói về thứ cỏ ấy, thì một thời gian sau, cả nước rộ lên phong trào vào rừng nhổ cỏ nhung.

Trong Tây Nguyên, có những thời điểm học sinh bỏ học, trường lớp vắng tanh, để vào rừng nhổ cỏ nhung. Khi người dân ở những vùng có núi cao trên 1.200m, bỏ hết vào rừng săn lùng cỏ nhung, thì báo chí đưa tin nhiều, song tuyệt nhiên vẫn không nhà khoa học nào biết nó là thứ gì. Tất nhiên, trong các sách thuốc cũng không có mặt nó. Thậm chí, một số nhà nghiên cứu còn bảo giá trị của cỏ nhung ngang lá lốt. Và, đặt nghi vấn người Trung Quốc thu mua kiểu lừa đảo.

Thực ra, cho đến bây giờ, các nhà nghiên cứu Việt Nam vẫn chưa biết giá trị thực sự của nó là gì, khi nó đã rất đắt. Còn, người dân thì ngâm rượu uống, hoặc mua về dùng với lời đồn giải độc, chữa ung thư, đặc biệt những người ung thư phổi săn lùng sử dụng rất nhiều, chẳng biết do nguồn tin nào xui khiến.

Trong một lần sang Trung Quốc, đến Tập đoàn dược Đông Nam, chuyên sản xuất thuốc đông y, thuộc TP. Phúc Kiến, khi vào căn phòng trưng bày các loại thảo dược quý, thì tôi ngỡ ngàng khi thấy trưng bày vật phẩm và hình ảnh trang trại trồng lan kim tuyến rất nhiều.

Trao đổi với ông Hoàng Quyền Thành (Phó TGĐ Tập đoàn dược Đông Nam), thì mới biết tổ tiên ông ta dùng nhiều đời để chữa viêm gan, vàng da. Nó đặc biệt hiệu quả khi điều trị cho trẻ nhỏ. Sách dược chép rằng, người Trung Quốc đã dùng loại thảo dược này trên 1 vạn năm rồi. Ông cũng cảnh báo dùng có giới hạn, vì nó có độc tố hại cho thận. Ông Trần Ngọc Lâm, người dùng lan kim tuyến theo cách của người Trung Quốc, thì quả quyết: “Tất cả những dược liệu điều trị bệnh về gan đều không có độc tố. Nếu có độc tố thì không thể điều trị gan được”.

Điều đáng nói, là ông Hoàng Quyền Thành cho biết, giá trị của lan kim tuyến lúc lên lúc xuống, nhưng trung bình khoảng 30 triệu đồng/kg khô. Tập đoàn của ông, cũng như nhiều tập đoàn khác, đã trồng được nhiều, xây dựng những trang trại khổng lồ để trồng loại cỏ này. Tuy vậy nhu cầu vẫn không đủ. Và, ông ngỏ ý, nếu Việt Nam sản xuất được, tập đoàn của ông có thể nhập khẩu số lượng không giới hạn.

Theo ông Trần Ngọc Lâm, việc trồng lan kim tuyến không có gì khó khăn. Chúng chỉ cần độ cao trên 1.200m đến dưới 2.800m, dưới tán rừng và ẩm ướt. Nếu có đủ điều kiện, chúng lớn rất nhanh, sinh sản như cỏ. Tuy nhiên, theo ông Lâm, thứ này rất khó trồng thành công, là bởi vì, cứ người này trồng, người kia nhổ trộm, không quản lý được. Ở Việt Nam, cũng có một số cá nhân trồng lan kim tuyến, song gần như chỉ trồng chơi làm cảnh. Cũng có doanh nghiệp đầu tư trồng, nhưng chưa có kỹ thuật và quy mô. Điều này vô cùng đáng tiếc.

Nhổ “khoai” đem bán

Cũng thời điểm độ 2005-2006, khi khám phá đại ngàn Hoàng Liên Sơn, tôi gặp nhiều đồng bào Mông đi rừng tìm kiếm “khoai lang núi”. Mỗi người một cái gùi trên lưng. Họ thường đi tìm kiếm vào thời điểm đầu năm và cuối năm. Đầu năm, một loại “khoai lang núi” mọc lên, ra hoa vào mùa hè, rồi lụi. Mùa thu lại có một loại mọc lên, ra hoa vào mùa đông, rồi lụi khi đầu xuân.

Những củ “khoai lang núi” nhìn loằng ngoằng như con rết, không có gì đẹp đẽ. Đi vài ngày trong rừng, họ lấy được đầy gùi, cõng ật ưỡng xuống núi. Một anh người Mông bảo: “Có thằng Tàu sang, mang cái củ này bảo bên Tàu đói quá, nhờ vào rừng tìm cho củ khoai loại như con rết này để về ăn, thế là tao đi nhổ thôi. Cả bản đi nhổ, ngày có khi được cả tấn”.

“Người rừng” Trần Ngọc Lâm cười bảo: “Toàn là sâm quý đấy. Người Tàu sợ gọi là sâm thì dân đòi giá cao, nên cứ gọi là khoai núi, thì mua được giá rẻ”. Khi đó, loại “khoai lang núi” này có giá chỉ 200 ngàn đồng/kg. Sau tiếp xúc với một số đầu mối buôn dược liệu, mới biết đó là sâm tiết trúc, sâm đốt trúc, dân gian gọi là tam thất hoang.

Người Trung Quốc bảo rằng, có nhiều loại sâm tiết trúc, nhưng giá trị không chênh nhau nhiều. Từ loại tiết trúc mọc ở dãy Hoàng Liên Sơn, đến Lào, tận núi Ngọc Linh, giá trị không khác nhau mấy và người Trung Quốc thu mua theo giá chung. Có những thời điểm giá lên cao, cũng là do Trung Quốc gom giống, có thời điểm xuống thấp, là nhu cầu nội địa họ đáp ứng được.
Càng đi rừng nhiều, tìm hiểu nhiều, tôi nhận thấy sâm tiết trúc là loại thảo dược cực kỳ giá trị. Tiếc rằng, chúng đã bị nhổ gần như sạch bách bán sang Trung Quốc. Và, sang Trung Quốc, mới thấy những trang trại trồng sâm tiết trúc trải dài hết dãy núi này đến dải núi khác, mênh mông bát ngát bằng cả miền Bắc Việt Nam, cung cấp cho cả thế giới sử dụng.

Trong dòng sâm tiết trúc, hiện tại, đắt nhất là loại mọc ở núi Ngọc Linh, gọi là sâm Ngọc Linh, ở địa phận Quảng Nam và Kon Tum. Tên thực tế được định danh khoa học là Sâm Việt Nam. Loại tự nhiên, quý ngang nhau là mọc ở bên Lào, cũng thuộc dải núi Ngọc Linh, bởi nó cùng địa hình, địa chất, khí hậu. Tuy nhiên, tôi đã thử nghiên cứu, kiểm định chất lượng, thì nhận thấy, một loại sâm tiết trúc ruột đen ở dãy Hoàng Liên Sơn thuộc địa phận Lai Châu có hàm lượng Saponin tổng hợp loài sâm cao gấp đôi ở núi Ngọc Linh.

Chính vì thế, trên thị trường nhiều năm qua, loại sâm ở Lai Châu thường được đem vào Ngọc Linh để bán với thương hiệu sâm Ngọc Linh. Hiện tại, loại sâm này có giá trung bình khoảng 100 triệu/kg. Loại củ hoang dã, củ lớn, rất khó định giá, thậm chí đến cả tỷ đồng/củ độ 7-8 lạng.

Loại sâm tiết trúc có giá trị thứ 2, là loại mọc ở một quả núi giữa huyện Na Hang và Lâm Bình (Tuyên Quang). Suốt mấy năm qua, rộ lên chuyện người dân ở hai huyện này vào rừng lần tìm, nhổ sạch sẽ không còn một mống sâm tiết trúc nào. Giá bán ngang ngửa sâm Ngọc Linh, loại nhỏ 40-50 triệu, loại củ to cả trăm triệu/kg.

Tò mò với chuyện sâm xuất hiện ở Tuyên Quang, tôi lên xã Sinh Long tìm hiểu, thì biết, mấy chục năm trước, có mấy bản người Dao sống ở trong rừng già, mang giống sâm từ Trung Quốc về trồng làm thuốc. Họ trồng trong vườn, trên nương, trong rừng, bất cứ chỗ nào gieo trồng được là rải hạt, để nó tự mọc, tự sinh. Thế rồi, khoảng 30 năm trước, Nhà nước có chính sách hạ sơn, vừa bảo vệ rừng già, vừa tạo điều kiện sống tốt hơn cho những bản người Dao này. Ruộng nương bỏ hoang, những cụm sâm tiết trúc cứ tự ra hoa, kết trái, tự sinh trưởng. Thi thoảng, họ lại đi bộ cả ngày về bản, nhổ vài kg, đem xuống chợ bán với giá vài trăm ngàn/kg.

Đùng một cái, con buôn phát hiện đó là sâm quý, thổi lên là sâm Ngọc Linh, bán giá vài chục triệu đồng. Thế là toàn dân trong vùng vào rừng, bới đất, lật lá tìm sâm, nhổ sạch bách không còn một mầm mống nào nữa. Loại sâm quý ở Tuyên Quang chính thức tuyệt chủng.

Những ngày này, từ giữa năm 2019, lại rộ lên những thông tin hàng trăm người Mông kéo nhau vào các khu rừng ở Lâm Đồng, Đăk Lắk để khai thác một loại sâm tiết trúc mới phát hiện. Mỗi ngày, cả tạ, thậm chí cả tấn sâm được đưa ra khỏi rừng. Đây cũng là một loại sâm tiết trúc có giá trị, khá giống với loại sâm ở Tuyên Quang, nhưng không phải Sâm Việt Nam, loại có ở Ngọc Linh và Lào Cai, tuy nhiên, vì chưa có nghiên cứu cụ thể về nó, nên con buôn đang giả mạo sâm Ngọc Linh để bán với giá cắt cổ, vài chục triệu đồng/kg. Chắc chắn một điều, khi loại sâm này chưa được nghiên cứu gì, thì đã bị nhổ sạch.

Dải Tây Côn Lĩnh cũng có một dòng sâm tiết trúc khá tốt. Thân chúng nhỏ như cái đũa, ruột tím pha trắng, pha vàng nhạt, ăn giòn sần sật, rất bổ dưỡng. Tuy nhiên, dãy núi khá nhỏ, lại nằm ngay Trung Quốc, nên nó nhanh chóng tuyệt chủng.

Giờ đây, khoảng chục dòng sâm tiết trúc, đa dạng nhất là quanh dãy Hoàng Liên Sơn, đã bị nhổ gần như sạch sẽ. Giờ là lúc người Việt nhận ra giá trị của nó, thì cũng là lúc nó đã sạch bóng rừng già. Giá sâm giờ cao hơn Trung Quốc rất nhiều, nên có lẽ tới 90% sâm tiết trúc (tam thất hoang) có mặt ở thị trường Việt Nam là của Trung Quốc. Người Trung Quốc trồng sâm rất giỏi, kỹ thuật canh tác đã trải 500 năm, nên sâm lớn rất nhanh, giá trị không thể so sánh với loại mọc hoang dã trong rừng Việt Nam. Ngay cả sâm tiết trúc dòng Ngọc Linh (Sâm Việt Nam), người dân ở các châu như Kim Bình, Hồng Hà, Vân Sơn, thuộc tỉnh Vân Nam cũng đã trồng rất nhiều và bán tràn lan ở Việt Nam với giá rất cao. Có thể nói, 90% sâm Ngọc Linh bán ở Việt Nam có nguồn gốc từ Trung Quốc, vào Việt Nam qua các cửa khẩu tiểu ngạch ở Lai Châu.
Qua tìm hiểu, tôi được biết, các dòng sâm quý này, người Trung Quốc thu mua giống từ Lai Châu, rồi nhân giống, gieo trồng. Chúng có đủ các đặc tính, hoạt chất của sâm Ngọc Linh, nên làm giả sâm Ngọc Linh hoàn hảo. Nói là làm giả sâm Ngọc Linh, nhưng nó chỉ không được trồng ở núi Ngọc Linh, chứ rõ ràng nó là sâm tiết trúc dòng Ngọc Linh. Thậm chí, một số nhà nghiên cứu ở Viện Dược Liệu còn ngỡ ngàng, khi hàm lượng saponin chính MR2 của loại sâm Lai Châu trồng ở Trung Quốc lại cao bất thường. Nhiều khả năng, trình độ cách tác, chăm bón của họ là siêu đẳng.

Viết đến đây, lại thêm đáng tiếc, là bởi, đây là loại dược liệu rất quý, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã gọi là “Quốc bảo Việt Nam”, nhưng chúng ta lại đang tự làm giảm giá trị của nó bởi gọi tên theo chỉ dẫn địa lý. Hồi dược sĩ Đào Kim Long tìm ra sâm trên núi Ngọc Linh, ông đã hét lên sung sướng, bởi đã tìm thấy loài sâm có ở Lào Cai. Tức là, ý ông, đã tìm thấy cây sâm Lào Cai ở núi Ngọc Linh. Thế hệ những người già ở Ngọc Linh, vẫn gọi chúng là sâm đốt trúc, sâm tiết trúc. Tên khoa học của nó là Sâm Việt Nam. Cái tên Sâm Việt Nam vừa rộng, vừa thể hiện được thương hiệu quốc gia, lẽ ra phải nên dùng rộng rãi. Giống như cùng là nhân sâm, nhưng nó có tên sâm Triều Tiên, sâm Trung Quốc, mới thể hiện được giá trị. Việc gọi là sâm Ngọc Linh, là tự giới hạn thị trường cho loại sâm quý này.

Bản thân tôi, cũng có nhiều lần vào các vùng trồng sâm ở Trà My (Quảng Nam) khảo sát cùng các doanh nghiệp, để tìm đất trồng sâm. Tuy nhiên, việc trồng sâm rất khó khăn. Người dân trong đó khá khép kín, không thích người lạ xâm nhập. Họ sợ mất mát, lộ vị trí vườn sâm. Cây sâm có giá trị rất cao, nhưng kỹ thuật canh tác thủ công rất kém, nên sản lượng rất thấp. Ngoài ra, người trồng sâm chịu đủ các loại rủi ro. Thiệt hại nhiều nhất là do chuột. Có những gia đình bị chuột ăn sạch vườn sâm. Thiệt hại lớn thứ hai, là bị trộm cắp. Sâm trồng giữa rừng, thời gian thu hoạch quá lâu, không thể trông nom quanh năm suốt tháng được, nên sểnh ra là mất. Đồng bào phải cấm rừng, cắm chông, giăng bẫy để bảo vệ vườn sâm, nên khách lạ chẳng khác gì kẻ thù. Cũng vì những lý do đó, mà việc đầu tư phát triển trồng sâm là cực kỳ khó khăn và rủi ro.

Tỉnh Lai Châu vô cùng rộng lớn, rừng núi trùng điệp, dãy Hoàng Liên Sơn dài mấy trăm cây số ngất ngưởng trời xanh. Nơi đó, mọi điều kiện đều phù hợp với cây sâm tiết trúc, loại rẻ nhất có giá 5-10 triệu/kg, loại đắt nhất có giá tới cả tỷ đồng/kg, giống sâm bản địa vẫn có trong rừng, thậm chí giống cực nhiều đang được ươm bên Trung Quốc, tại sao lại không có doanh nghiệp nào đầu tư trồng loại dược liệu đầu bảng quý này? Mọi cơ hội đều nhường hết cho Trung Quốc? Nếu trồng khắp Lai Châu và Ngọc Linh, với thương hiệu sâm Việt Nam, chẳng phải sẽ tăng được sản lượng rất nhiều, phục vụ được rộng rãi người dân, và xuất khẩu được thì rất tốt?

Củ khoai tốt như sâm

Những năm tháng đi rừng, nhìn cảnh người Trung Quốc thu mua các loại dược liệu quý mà buồn lòng. Chỉ đến khi chúng tuyệt chủng khỏi rừng già, thì chúng ta mới quan tâm, tìm hiểu.

Thất diệp nhất chi hoa (đồng bào miền núi gọi là củ rắn cắn) cũng đã bị đào bới đến tuyệt chủng. Sâm Hoàng Liên Tiến Vua cũng bị người Trung Quốc thu mua cả rễ, cả dây. Người dân rải rác trồng trong rừng, thu hoạch lẻ tẻ, chứ cũng chẳng có doanh nghiệp lớn nào làm.

Tam thất bắc thì cũng nhen nhóm người dân trồng, mỗi hộ có khu vườn vài ngàn mét vuông, nhưng rồi cứ lụi dần, bởi kỹ thuật canh tác kém, không nhận được bất cứ sự hỗ trợ nào của các chuyên gia (mà có lẽ, chẳng có chuyên gia nào của Việt Nam đủ tầm trồng được nó).

Còn hiện tại, dọc dải Yên Tử, người dân vẫn đang ồ ạt vào rừng đào bới loại chè hoang làm thuốc, nhổ tận gốc, trốc tận rễ bán sang Trung Quốc, với giá vài trăm ngàn đồng/kg. Những bông chè hoa vàng có giá vài triệu đồng/kg, người Trung Quốc rất thích. Họ mua cả hoa, cả gốc rễ về nấu cao, mà chúng ta vẫn chẳng biết họ dùng làm gì, chữa bệnh gì. Rừng mỗi ngày một cạn kiệt dược liệu quý.

Ngay cả, một loại củ, mà tôi gọi vui là “sâm khoai”, là thứ củ rất đáng quan tâm, nhưng cũng bị bỏ ngỏ và phát triển tự phát, rất đáng tiếc. Thị trường cũng đang dần dành cho người Trung Quốc mất rồi.

Loại củ này, chính bản thân tôi là người “khai quật” nó khỏi rừng già, đưa lên mặt báo Điện tử VTC News, từ cái tên Địa tàng thiên.

Hồi đi rừng với ông Trần Ngọc Lâm, cứ mệt, lại đào củ này ăn. Ngọt mát cuống họng, hồi phục sức khỏe rất nhanh. Sau, lên xã Y Tý (Bát Xát, Lào Cai) thấy đồng bào Hà Nhì trồng lác đác trong vườn, trên nương, rừng. Họ gọi là Hoàng sìn cô (hoặc Hoàng Shin cô). Nhìn nó như củ khoai, nên có lúc gọi là “sâm khoai”, vì nó rẻ như khoai, bổ như sâm.

Ông Trần Ngọc Lâm mang ý tưởng sản xuất loại trà giải độc, ngừa nhiều bệnh, nhất là bệnh ung thư, nên ông quan tâm đến loại củ này. Các thiền sư Tây Tạng sử dụng loại trà này hàng ngày giải độc hiệu quả. Người Tây tạng gọi nó là trà Trường Sinh Thang khi dịch sang tiếng Việt. Củ Hoàng sìn cô này được sấy khô đến mức cứng queo, rồi nghiền thành bột. Nó mang lại vị ngọt hậu, thanh nhẹ cho trà.

Vì thấy loại củ này rất thú vị, ăn rất ngon, bổ dưỡng, vị ngọt nhưng đặc biệt tốt cho người tiểu đường, nên ông Trần Ngọc Lâm đã động viên bà con ở Y Tý di thực từ rừng già về trồng rất nhiều ở nương rẫy. Bản thân tôi cũng viết một số bài báo nói về loại củ này và sức lan tỏa rất nhanh.

Trong một lần sang Trung Quốc cùng tiến sĩ Nguyễn Thế Lương, Giảng viên Đại học Nam Kinh, tôi đã mang củ Hoàng sìn cô này theo để tìm hiểu về nó. Hóa ra, Hoàng sìn cô vốn có trong tự nhiên, kéo dài từ Tây Tạng, xuống Vân Nam, và miền núi phía Bắc của Việt Nam. Trong siêu thị hoa quả của Trung Quốc bày bán loại củ này với giá trên dưới 10 tệ/kg tươi. Trong các cửa hàng dược liệu cũng bán khô để làm thuốc.

Người Trung Quốc gọi nó là Tuyết liên quả (tên khá giống Hoa sơn tuyết liên), với ý nghĩa là “quả sen trên tuyết”. Vùng Vân Nam núi cao, tuyết rơi rất lạnh, thích hợp với loại củ này. Sen có nghĩa là quý, thanh khiết, và lại mọc trên tuyết thì còn gì đẹp bằng.

Người Trung Quốc dùng nó làm thực phẩm nấu ăn, hầm với gia cầm, nấu xương, ăn rất bổ dưỡng. Họ đóng gói tươi bán trong siêu thị để ăn luôn, có mùi vị thanh mát, giòn ngọt. Các nghiên cứu của Trung Quốc khẳng định nó giàu các nguyên tố vi lượng cần thiết cho cơ thể: amino axit, vitamin, protein, canxi, kẽm, magiê…

Điều đặc biệt Tuyết liên quả có hàm lượng đường Fructooligosaccharide cao nhất nhưng lượng calo lại thấp. Giàu chất xơ hòa tan nhưng cơ thể lại không hấp thu chất carbohydrate, vì thế loại quả này rất thích hợp với người bệnh tiểu đường và người béo phì.

Ngoài ra, Tuyết liên quả còn có tác dụng điều hòa dạ dày, thúc đẩy tiêu hóa, nhuận tràng, bảo vệ và cải thiện chức năng tiêu hóa. Nó điều hòa khí huyết, giảm lượng đường trong máu, lipid, huyết áp, ức chế sự phát triển của cholesterol và bệnh tiểu đường.

Tác dụng của nó quý vậy, nhưng giá của nó lại rẻ như khoai. Tôi tham quan một số trang trại trồng loại củ này và được biết, một héc-ta cho thu hoạch tới vài chục tấn củ, năng suất cực kỳ cao.

Mặc dù loại củ này rất tốt, bổ dưỡng, vừa là thực phẩm, vừa là thuốc, trồng cực dễ, thu hoạch sản lượng cao, nhưng gần như chẳng có cơ quan nào quan tâm, chẳng có nhà khoa học nào nghiên cứu. Từ việc di thực của ông Trần Ngọc Lâm, nhân dân trồng tự phát, những người bán lẻ đưa ra thị trường lặt vặt, một vài bài báo giới thiệu, thì người dân bước đầu biết đến loại củ này. Thế nhưng, vì trồng tự phát, không có quy hoạch, nên chỉ thu tươi ồ ạt vào đợt cuối năm, rồi lại biến mất khỏi thị trường.

Bản thân tôi và ông Trần Ngọc Lâm, vẫn nỗ lực giới thiệu, để các doanh nghiệp tiếp cận, lập được vùng trồng, chế biến được thứ củ này thành đồ ăn, nước uống, phục vụ nhân dân. Nhưng, hầu như, nhiều doanh nghiệp chỉ muốn nhập nguyên liệu từ nước ngoài, trong đó hầu hết là Trung Quốc về đóng gói rồi bán cho nhanh, đỡ chịu rủi ro.
Mới đây, trên đường từ Lai Châu về Hà Nội, qua Sapa, thấy những sạp hàng bày bán ven đường, đầy rẫy củ Hoàng sìn cô. Khách thấy lạ hỏi han, thì được giới thiệu là “củ sâm Hoàng Liên Sơn đấy”. Tôi nhìn là biết, đó là những củ Tuyết liên từ Trung Quốc đã tràn vào Việt Nam. Thứ củ bổ dưỡng, dễ trồng, năng suất cao, dễ làm giàu này, rồi cũng sẽ dành hết lợi nhuận cho người Trung Quốc mà thôi.

(tác giả với sâm tiết trúc Lai Châu ở độ cao 2.000m dãy Hoàng Liên Sơn. Đây chính là loài cùng dòng vớ sâm Ngọc Linh, và hình ảnh một ngày chế biến sâm Lai Châu, ngâm mật ong và rượu)

Minami Kizuki
https://lnk.to/kizukiminami

城 南海　“ウタアシビ 2021 夏"

Minami Kizuki "Utaashibi 2021 Summer"
Saturday, June 26, 2021 EX THEATER ROPPONGI

Vo & Shamisen : Minami Kizuki
Piano : Kento Ohgiya
　　　 Takuto Kudou
Guitar : Kazuma Sotozono
Percussion : notch

Minami Kizuki "Utaashibi 2021 Summer"
2021.6.26 Sat EX THEATER ROPPONGI
2021.7.4 Sun umeda TRAD
2021.7.10 Sat Fukuoka IMS Hall
2021.7.11 Sun Kagoshima CAPARVO HALL
2021.7.22 Thu Nagoya THE BOTTOM LINE
2021.7.31 Sat Sapporo PENNY LANE 24
2021.8.9 Mon Sendai Rensa

Extra Show
8.15 Shibuya duo MUSIC EXCHANGE

♪てぃんさぐぬ花 (Tinsagunu hana)
♪らんかん橋節 (Rankanbashi bushi)
♪島のブルース (Shima no blues)
♪ワイド節 (Waido bushi)

Minami Kizuki - Profile
1989: Born in Amami Oshima, Kagoshima Prefecture. A singer with roots tied to the Amami Islands’ folk song genre Shima Uta (Island Songs).
2009, Jan: She made her debut with the song Aitsumugi
2014~: She started appearing on the TV Tokyo program “The Karaoke Battle,” and was the first person to ever win ten titles on the show.
2018: She was responsible for songs in the Taiga drama (TV saga) series Segodon as well as the Taiga travelogue theme.
2019: In commemoration of the 10th anniversary of her debut, she released her first “best” album, Utatsumugi 2020: She was responsible for signing and translating the lyrics for the Disney live-action film Mulan theme song, Reflection

城南海 with 1966カルテットクラシカルコンサート
【出演】城 南海 / 1966カルテット
■2021年10月16日(土) 愛知 電気文化会館 ザ・コンサートホール
(〒460-0008 愛知県名古屋市中区栄二丁目2番5号)
開場 17:30 開演 18:30

■2021年10月31日(日) 大阪 住友生命いずみホール
(〒540-0001 大阪府大阪市中央区城見1-4-70 住友生命OBPプラザビル)
開場 13:30 開演 14:30

■2021年11月19日(金) 東京 紀尾井ホール
(〒102-0094 東京都千代田区紀尾井町6番5号)
昼の部　開場 13:30 開演 14:30
夜の部　開場 17:30 開演 18:30


2021年1月27日(水)リリース『Reflections』
ダウンロード＆ストリーミングサービス
https://lnk.to/_Reflections
初回盤 PCCA.04994 ¥6,380(税込)/通常盤 PCCA 04995 ¥3,080(税込)

■収録曲
1.リフレクション
ディズニー実写映画『ムーラン』日本版主題歌
2.Change the World (カバー)
映画『フェノミナン』より
3.カントリー・ロード(カバー)
映画『耳をすませば』より
4.Good-bye days(カバー)
映画『タイヨウのうた』より
5.Never Enough(カバー)
映画『グレイテスト・ショーマン』より
6.蘇州夜曲(カバー)
映画『支那の夜』より
7.Over the Rainbow(カバー)
映画『オズの魔法使』より
8.君だけのメロディー
9.Encounter in Space ”THE EARTH”
NHK BSプレミアム『コズミックフロント☆NEXT』
10.産声
NHK「ラジオ深夜便」2020年12月〜2021年1月 深夜便のうた

■初回限定盤特典
Digest of「城 南海 with 1966 カルテット クラシカルコンサート 2020」東京
1.童神～私の宝物～
2.ルナ・レガーロ～月からの贈り物～
3.晩秋
4.糸
5.イトゥ
6.リフレクション
7.アイツムギ
8.サンサーラ
9.祈りうた～トウトガナシ～
10.花
11.ワイド節

Follow me
Twitter　https://twitter.com/kizukiminami
Instagram https://www.instagram.com/kizukiminami/
Official HP https://www.kizukiminami.com/

みやですー

僕の誕生日である7月11日に行われた「Salvia Party 5」のダイジェストを特別に公開します

あ、もちろんあの曲はライブに来てくれたSalviaのみんなだけのための曲だから入れてないよ〜

サルパ来たことない人もこれを機にぜひ遊びに来てね

じゃ


●宮川大聖オフィシャルHP
https://www.mykwkn.net

●宮川大聖 Twitter
https://twitter.com/My_kwk_N

●宮川大聖 Instagram
https://www.instagram.com/my_kwk_n/






7月11日Zepp DiverCity TOKYOにて、政府・地方自治体の新型コロナウイルス感染防止ガイドラインに沿った対策を十分に行った形で開催した公演の模様をダイジェストで全世界へお届けします。

Live concert at Zepp DiverCity TOKYO on July 11th. This concert was performed under the guidelines of covid-19. Here is a digest Movie from Zepp DiverCity TOKYO delivered to the whole world.

June 27th 2018 Major debut with his mini album "STAR LAND". In July 2019, He made solo performance at Nippon Budokan just one year after his major debut. He also song-writes for other artists, and his related words has become a trending topic on SNS. From July 2020, he started his career under the name as "Miyakawa Taisei".

🎧各種サブスクでのご視聴はこちら▶️

https://linkco.re/rXdqHfN2

≫楽曲紹介≪

”心から、遠くのあなたへ”

7ヶ月連続リリース第4弾。
6月から10月までの5曲は、
”Produced in-house”をコンセプトに
レコーディングからマスタリングまで
制作の全てをホームメイドした楽曲をお届け。

「Sincerely」はTHINGS 通算5曲目のシングル。
アコースティックサウンドとエモーショナルなボーカルワークに
心がホッコリする温かい1曲。

【THINGS】
Vocal　藤正裕太（フジくん）
Guitar　浅見卓矢（あさたく）
Piano, Keyboard　田島 岳（がっくん）

**********************************************************
オリジナルやカバーをアップ！
【THINGSチャンネル登録よろしくお願いします！】
▶︎ https://www.youtube.com/channel/UCxxY...
**********************************************************

What is THINGS?

Vo. 藤正裕太, Gt. 浅見卓矢, Key. 田島岳の
ミュージシャンからなるトリオユニット。
POPS, R&B, JAZZ, Sambaなどメンバーそれぞれが培ってきた音楽をベースに、ジャンルに捉われない創作活動を展開する。
2018年、所属バンドやサポートミュージシャンで演奏活動を続けていた浅見と、米バークリー音楽大学への音楽留学から帰国した田島のユニットライブに藤正が飛び込み参加したことがキッカケとなり、「THINGS」を結成。2019年より本格的にユニット活動をスタート。
1st Single「光」がテレビ埼玉「Ole！アルディージャ」のエンディングテーマ、及び株式会社恒電社のCMソングとして採用される。
伸びやかで力のある声、キレのあるギターサウンド、印象的なシンセサイザーが織りなす、互いのルーツと想いが融合した「THINGS MUSIC」が、POPS MUSICの新時代を輝かす一筋の光となる。

**********************************************************
THINGS Official Information
[Linktree] https://linktr.ee/THINGS_music
[Official Web] https://things-official.com/
[Twitter] https://twitter.com/Things_O_Info
[Instagram] https://www.instagram.com/things.music.official
**********************************************************