หมายเหตุโพสต์นี้โพสต์บ่น
"วงการอนิเมชั่นไทยไม่มีทางไปถึงระดับโลกได้"
วันนี้ผมจงใจขึ้นหัวข้อด้วยคำพูดหาเรื่อง
ที่จะทำให้มีคนที่ไม่อ่านมาโกรธและด่าผมก่อนนะครับ
และถ้าท่านสนที่จะถกกันต่อหรือจะเถียงผมด้วยเหตุอะไรก็ตาม
ก็ขอความกรุณาช่วยอ่านให้จบกันก่อนด้วยครับ
โดยผมจะขอสรุปสาเหตุก่อนแล้วค่อยอธิบายไปทีละเรื่อง
..........................
...............
.......
....
..
.
................... เพราะ "ตลาดไทย" ไม่ได้ใหญ่พอ
ที่จะมาเลี้ยงวงการให้โตได้ครับ
-------------------------------
เวลาที่เราพูดกันเรื่องการเติบโตของวงการอนิเมชั่น
จะมีอยู่หลายคนที่พูดกันเรื่อง "ญี่ปุ่นใช้วัฒนธรรมของเขา"
แล้วมันแพร่หลายสู่ตลาดโลกได้เป็นตัวอย่าง
ซึ่งตรงนี้นะครับ ผมจะอธิบายว่า
วงการของไทยไม่สามารถจะประสบความสำเร็จได้
**ถ้าเอาญี่ปุ่นเป็นตัวอย่างแล้วทำอย่างเดียวกัน**
อย่างแรก
การที่วงการอะไรก็ตามจะพัฒนาตัวได้นั้น
คุณจะต้องมีรายได้ขั้นต่ำที่สามารถเอามาพยุงให้วงการนั้นอยู่ตัวได้
ซึ่งรายได้ขั้นต่ำนั้น มาจาก"การบริโภคของประชาชน"
ซึ่งธุรกิจบันเทิงนั้นถือเป็นธุรกิจนอกปัจจัยสี่
ที่ต่อให้คุณไม่บริโภคคุณก็ไม่ตาย
สังคมที่ธุรกิจบันเทิงสามารถเติบโตได้นั้น
จึงต้องเป็นสังคมที่ผู้คนมีความเป็นอยู่ที่ดีในระดับหนึ่ง
ถึงจะมีเงินเก็บเหลือเพื่อที่จะเอามาใช้จ่ายกับความบันเทิงได้
........... ซึ่ง .......... ถ้าเราจะให้วงการอนิเมชั่นไทย
เติบโตได้ในระดับเดียวกันกับญี่ปุ่น
ประชาชนไทยจะต้องมี
"ความเป็นอยู่ที่ดี" ในระดับเดียวกันให้ได้ก่อนครับ
----------------------
ต่อมาคือเรื่องของประชากร
ปัจจุบัน ญี่ปุ่นมีประชากรราว 126 ล้านคน
ในขณะที่ไทยมีราว 70 ล้าน
ญี่ปุ่นมีรายได้เฉลี่ยต่อครัวเรือน 33,822 USD
ในขณะที่ไทยมี 7,029 USD
https://worldpopulationreview.com/country-rankings/median-income-by-country
ในขณะที่ญี่ปุ่นเป็นสังคมที่เปิดกว้างด้านการสร้างสรรค์และเสพสื่อ
มีการเข้าถึงสื่อเสรีได้เกือบทุกที่แม้ในชนบท
ไทยยังถือว่าเป็นสังคมที่ปิดกั้นไม่ให้สื่อนอกรีตเกิดขึ้นมาได้
และการเข้าถึงผลงานได้จะไปกระจุกแต่ในกลุ่มผู้มีฐานะ
เมื่อเราเอา 3 เรื่องนี้มารวมกัน
เราจะเห็นได้ถึงความแตกต่างของ "ขนาดตลาด"
ที่ไทยเทียบชั้นญี่ปุ่นไม่ได้เลยแม้แต่น้อย
-----------------------------------
เท่านั้นไม่พอ
ตลาดไทยนั้นนอกจากจะเล็กแล้ว
"ผลงานไทย" ยังต้องแข่งกันกับผลงานคุณภาพระดับบนจากต่างชาติ
ทำให้แม้แต่ในตลาดประเทศตัวเอง
ก็ยังอยู่ในสภาพเอาตัวกันไม่รอดขึ้นมาด้วย
------------------------------------
------------------------------------
ทีนี้นะครับ
เวลาที่เราพูดกันเรื่อง "คุณภาพของผลงาน" นะ
เรามักจะได้ยินคนพูดกันว่า "คนไทยก็ทำได้"
ซึ่งผมก็ไม่เถียงนะครับ
เพราะมันก็มีคนไทยที่ทำได้จริงๆ
............. แต่ ................
สิ่งที่เราจะต้องมาพูดกันจริงๆก็คือ
............. มีใครเอาเงินมาให้ "คนมีฝีมือ" เหล่านั้นบ้างครับ?
คือถ้าเราจะยกชื่อคนเก่งกันมานะ
มันก็จะมีชื่อคนระดับเซียนมาอย่างน้อยสักประมาณ 100 ชื่อ
แต่เซียนส่วนใหญ่เหล่านั้น
อย่างมากก็ระดับไปเป็นลูกทีมโปรเจ็คชื่อดังของโลกอีกที
มีกี่คนมั่งที่เป็นระดับผู้นำทีม
กำกับผลงานชื่อดังที่เอาไปแข่งระดับโลกได้?
ทำไมพวกเขาทำไม่ได้กันทั้งๆที่มีฝีมือกันขนาดนี้?
............... ก็เขาไม่มีทุนจะให้ไปทำไง
---------------------
ซึ่งพอพูดถึงตรงนี้นะครับ
ก็จะมีคนชอบมาพูดกันอีกเรื่องนายทุนไทยไม่ให้คุณค่าของผลงาน
ไม่ยอมให้ทุนกัน
ผมก็อยากจะบอกว่า ................ มันสมเหตุผลแล้วครับ
***เพราะตลาดไทยมันไม่ใช่ตลาดที่ทำแล้วจะคุ้มทุนกับการเสี่ยง***
อย่างถ้าคุณจะไปขอเงินนักลงทุนอย่างกิจการเถ้าแก่น้อย
ผลงานของคุณจะมีค่ากับเขาในฐานะผลงานโฆษณาสินค้า
แต่มันก็จะเป็นการลงทุนที่คืนทุนให้เขาได้
ถ้าสินค้าของเขามันเป็นสิ่งที่มีจำหน่ายทั่วโลก
หรือถ้าคุณไปขอทุนกิจการที่มีสินค้าจำหน่ายทั่วโลกอย่าง Coca Cola
คุณก็ต้องมีตัวอย่างผลงานไปพิสูจน์ให้เขาได้ว่า
คุณสามารถสร้างผลงานที่ควรค่ากับ Brand Image ของเขาได้
แต่มันก็ลูปกลับไปที่คุณไม่มีผลงานมาพิสูจน์
หรือคุณรับรองว่าจะมีคนมาดูผลงานของคุณไม่ได้
เขาถึงได้ไม่ลงทุนให้คุณ
----------------------------------
และจริงๆแล้ว ............ นายทุนญี่ปุ่นเองเขาก็ไม่ได้ให้ค่ากันนักหรอก
เขาสนกันก่อนว่าฉันลงเงินไปแล้ว
ฉันจะได้กำไรกลับมาไหม
ถ้ายกตัวอย่างพวกสำนักพิมพ์
ผลงานไหนขายไม่ได้เขาก็เลือกที่จะตัดจบ
พอผลงานไหนดังพอที่จะเห็นว่าต่อยอดทำสินค้าขายได้
ถึงได้จะค่อยเอามาทำอนิเม
พวกผลงาน Original Anime ที่อยู่ๆก็เกิดขึ้นมาได้
โดยไม่มีฐานลูกค้ามาก่อนนี่
เกิดขึ้นกันได้น้อยมาก
เพราะการจะสร้างมันก็จำเป็นจะต้องมีการลงทุน
และนักลงทุนก็ต้องแบกรับความเสี่ยงกันด้วยเป็นหลักร้อยล้าน
มันไม่ใช่เรื่องจำพวกว่าเขาลงทุนกันให้
เพราะความรักชาติสนับสนุนผลงานชาติตัวเอง
และที่มันมีผลงาน Netflix Original เกิดขึ้นมาได้
ก็เพราะ Netflix เป็นกิจการทุนหนา
ที่มีรายได้มากพอจะมาอุ้มผู้สร้างผลงานเหล่านี้
-------------------------------------
-------------------------------------
กลับไปที่หัวข้อแรก
ผมพูดว่า
"วงการอนิเมชั่นไทยไม่มีทางไปถึงระดับโลกได้"
........ แต่ผมไม่ได้พูดนะครับว่า คนไทยทำงานระดับโลกไม่ได้
สองอย่างนี้เป็นของคนละอย่างกัน
ซึ่งถ้าจะให้จำกัดความเจาะจง
วงการอนิเมชั่นไทย
คือผลงานที่สร้างกันในไทย โดยคนไทย
และทำผลงานเพื่อป้อน"ตลาดไทย"
........... แต่ถ้าคนไทยเหล่านั้นทำผลงานเพื่อป้อน "ตลาดโลก" แต่แรก
อันนี้เรามาเถียงกันแบบไม่มีข้อสรุปได้ว่า
นั่นเป็น "วงการอนิเมชั่นไทย" ได้หรือไม่
เพราะมันจะต้องมีการผสานงานกับองค์กรต่างชาติเพื่อการเผยแพร่
เราพูดไม่ได้เต็มปากว่า มันเป็น "วงการไทย" อย่างเดียว
ซึ่งถ้าจะให้เจาะจง กรณีหลังนั้นจะเป็น
"ผลงานอนิเมชั่นที่มีคนไทยสร้างเพื่อป้อนตลาดสากล"
ถึงจะตรงกว่า
-------------------------------
ฉนั้นนะครับ
ถ้าคุณอยากอยู่รอดในวงการอนิเมชั่นได้นะ
ผมแนะครับว่า ............... คุณช่างหัวตลาดไทยไปเถอะ
ไปทำงานสากลแทน
เพราะตลาดไทยจริงๆ
มันก็ไม่ได้ปิดกั้นผลงานสากลอยู่แล้ว
ถ้าคุณทำงานสากล
มันจะรวมตลาดไทยส่วนหนึ่งให้โดยอัตโนมัติ
และคุณก็ไม่ต้องมาแบกรับความเสี่ยง
กับการต้องลงทุนมหาศาล
กับตลาดที่ใหญ่แค่เสี้ยวเล็บของตลาดโลกด้วย
---------------------------------------------
หรืออีกวิธีหนึ่งที่ได้ผลแน่นอนกว่า .....................
............................................
............................
.................
..........
......
....
...
..
.
........................... คือการที่คุณไปทำงานอื่น
.......... ที่รายได้ดีกว่าจนรวยก่อน
เสร็จแล้วคุณจะเอาเงินนั้นมาผลิตอะไรก็ตาม
มันก็ไม่มีคนที่จะมาหยุดคุณได้
เพราะมันเป็นเงินของคุณครับ
